เคยสงสัยบ้างมั้ยครับว่าเครื่องบินใช้นักบินสองคน..แล้วเค้าแบ่งงานกันยังไง??

เคยสงสัยบ้างมั้ยครับว่าเครื่องบินใช้นักบินสองคน..แล้วเค้าแบ่งงานกันยังไง??

เครื่องบินสมัยใหม่ใช้นักบิน 2 คนโดยมีกัปตันนั่งอยู่ที่นั่งซ้าย และนักบินผู้ช่วย (copilot) ในที่นั่งขวา ในแต่ละเที่ยวบิน ทั้งคู่จะแบ่งหน้าที่กันดังนี้ครับ

A - หนึ่งคนจะทำหน้าที่ PF  
(Pilot Flying) อ่านชื่อก็พอเดาได้ว่าคนนี้มีหน้าที่หลักในการบังคับ(ขับ)เครื่องบินในเที่ยวนั้น ซึ่งการควบคุมเป็นไปได้ทั้งควบคุมแบบ manual (ด้วยการจับคันบังคับเพื่อควบคุมการเคลื่อนที่) หรือควบคุมผ่านระบบ autopilot (ผ่านทางปุ่มหรือแผงควบคุม)

B - อีกคนทำหน้าที่ PM (Pilot Monitor) ซึ่งมีความสำคัญไม่แพ้กัน คือคอยตรวจสอบสิ่งที่คนแรก (PF หรือ A) ทำว่าถูกต้องตามขั้นตอนปฏิบัติหรือไม่ ,ระหว่างการทำงาน ทั้งคู่จะมีการขานโต้ตอบกันตามคู่มือปฏิบัติ (เรียกว่า challenge and response) เพื่อเป็นการยืนยันว่าทั้งสิ่งที่คนหนึ่งทำ และสิ่งที่อีกคนหนึ่งเห็นเป็นไปตามขั้นตอนที่ถูกต้องตาม standard และต้องเตือนและทักท้วงเมื่ออีกคนพบเห็นข้อผิดพลาดที่ไม่ตรงตาม standard procedure หรือพบเห็นขั้นตอนที่ไม่เป็นไปตามที่ตกลงกันไว้ขณะบรีฟ (briefing)

นอกจากนี้ PM (B) ยังมีหน้าที่ติดต่อวิทยุสื่อสารกับเจ้าหน้าที่ควบคุมการจราจรทางอากาศ (Air Traffic Controller) ซึ่งสิ่งที่ติดต่อสื่อสาร ก็จะถูก monitor จาก PF (หรือ A) ด้วยเช่นกัน ว่าได้ยินได้ฟังหรือสื่อสารออกไป เข้าใจในความหมายเดียวกัน นอกจากนี้ PM (B) ยังต้องอ่าน checklist รวมถึงทำ checklist เพื่อแก้ไขระบบในกรณีเครื่องมีปัญหา (non-normal checklist) หรือคอย suport PF (A) ตามที่ถูกร้องขอ 

จะเห็นว่า ลักษณะงานในห้องนักบิน จะมีการ back up หรือซ้อนหรือกรองซึ่งกันและกันตลอด หลากหลายมุม เช่น คน back up เครื่อง/เครื่อง back up คน/ PM back up PF/PF back up PM ..การทำงานร่วมกันเป็นทีมจึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง เพื่อให้ได้มาซึ่งความปลอดภัยสูงสุด

แต่ไม่ว่าใครจะบิน ใครจะคอย monitor ความรับผิดชอบสูงสุดยังคงอยู่ที่กัปตันของเที่ยวบินนั้น